Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024

Της σκουριάς και της ανέμης - Μικρό προσωπικό σχόλιο για την ποιητική συλλογή της Χρύσας Βλάχου (Κουκκίδα 2023)

 

 

Τα κόκκινα παγώνια

Κατέβαινα τις σκάλες του σπιτιού. Κόκκινα παγώνια φτερούγιζαν στα κομμένα μου χέρια. Οι δεσποινίδες της Αβινιόν, ράμφη επιζώντων πτηνών, τσιμπούσαν τον Απριλιάτικο γύψο. Ερχόταν μια παράξενη μυρωδιά σκίνου απ’ το δωμάτιο αναρρίχησης. Άνοιξα την πόρτα. Ένας μεσήλικας με ξύλινο πόδι ρωτούσε πού η έξοδος. Κοιταζόμασταν σαν να είχαμε ξαναϊδωθεί. Ζητούσαμε διαφυγή. Η στάθμη νερού είχε ανέβει τόσο ψηλά. Τότε γονατίσαμε και οι δυο υμνώντας εκείνη την παράξενη απραξία.

Αίφνης τα κόκκινα παγώνια ρούφηξαν όλο το νερό. Στο δωμάτιο έμειναν τα σχοινιά μαρτυρώντας κάποια μελλοντική κρεματόρια συνθήκη. Φτάσαμε στον σιδηροδρομικό σταθμό. Οι άνθρωποι μάς κοίταζαν σαστισμένοι. Είμασταν ακόμα γονατιστοί. Κάνανε το σταυρό τους. Αλλά κι αυτοί, την ίδια στάση είχαν.

 

Ρέων ο λόγος της Χρύσας Βλάχου με σύμφωνα και φωνήεντα που εναλλάσσονται σχεδόν υποδόρια, σχεδόν χορευτικά, αλλά και λόγος στιβαρός, υφασμένος με λέξεις από όλο το εύρος της ελληνικής γλώσσας και αναφορές σε όλο το φάσμα της λογοτεχνίας. Λόγος σύγχρονος που δοκιμάζει δεξιοτεχνικά, τεντώνει τις δυνατότητές του συνομιλώντας με το κέντρο βάρους του την κάθε φορά, αλλά και λόγος ερμητικός · θέλει να βάλεις νου ενεργό, εσύ που τον διαβάζεις, για να τον εννοήσεις, θέλει όμως και ψυχή – τη δική σου. Κάτι σε γραπώνει σ’ αυτή τη συλλογή, από τον τίτλο της κιόλας  και συνεχίζει να σε κρατά στίχο τον στίχο, ποίημα το ποίημα·  κάτι που ξεδιπλώνεται σιγά σιγά και σε οδηγεί ως μίτος σε λαβύρινθο ζωγραφικών εικόνων και ήχων μουσικών εκεί που ανακαλύπτεις ότι κι εσύ χωράς μέσα σ’ αυτόν τον λόγο, που είναι, εντέλει, τόσο και πάνω απ’ όλα ποιητικός  – τόπος ποίησης από τη γη μέχρι τον ουρανό.

(Δυο λόγια για την ποιητική συλλογή Της σκουριάς και της ανέμης (Επιμέλεια Κ. Θ. Ριζάκη, Εκδόσεις Κουκκίδα 2023) της φίλης, ομότεχνης στη γραφή και συναδέλφου στην εκπαίδευση Χρύσας Βλάχου, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου της στη Θεσσαλονίκη)

 


 

 

 

Πλανήτης Γη - Ημερολόγιο 2024

 

Το Ημερολόγιο για το 2024 αποτελεί συλλογικό έργο των Μελών της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, το οποίο εκδόθηκε με πρωτοβουλία του ΔΣ της Εταιρίας από τις εκδόσεις ΑΩ (2023). 

Το "Μες στον ιδρώτα", η δική μου συμμετοχή σ' αυτό το Ημερολόγιο - Ανθολόγιο, μια ιστορία σ' ένα μέλλον δυστοπικό, που μπορεί να είναι το δικό μας.

Πέμπτη 3 Αυγούστου 2023

Με το πάθος των κυμάτων - μικρό προσωπικό σχόλιο για την "πεζοπορία στα δάση του ποιητικού λόγου" της Ζωής Σαμαρά


Διαβάζω τα κείμενα του βιβλίου, στέκομαι σε μερικά που με συγκινούν -το γράφω, όπως το νιώθω- που με σπλαχνίζονται: "Ωδή στο Καρπάθιο Πέλαγος Α΄", "Να κολυμπάς στον ουρανό", "Χορός στο πέλαγος", "Ωδή στο Καρπάθιο πέλαγος Β΄". Χρόνια τώρα συναντώ τη Ζωή Σαμαρά στο πάθος για τη θάλασσα. Στο πάθος για το νερό που είναι ουρανός βαθύς με κύματα-σύννεφα, που είναι ζωή συμπαντική, που είναι ποίηση που ρέει.

"- Κι εκεί, στο κύμα, όταν κάθεσαι, τι γράφεις; Πάλι πεζό;

- Ποίηση. Όμως δεν γράφω εγώ. Μόνη της γράφει για χάρη μας η μελωδία της θάλασσας. Μακριά από το πέλαγο η ποίηση εξατμίζεται, χάνεται."

    Γι' αυτό και τα πεζά σου, Ζωή, δασκάλα και φίλη αγαπημένη, τη μια στιγμή γειώνονται, την επόμενη όμως χαρίζονται στην αύρα την ποιητική, αναζητώντας -μα τι άλλο;- την απογείωσή τους μ' ένα κύμα-λίκνο που φτάνει ίσαμε τ' αστέρια! 

    (Γι' αυτό και τα δικά μου, ίσως.)

Περισσότερα στη σελίδα των εκδόσεων Ρώμη: https://www.romipublications.com/product-page/%CF%80%CE%B5%CE%B6%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%85?fbclid=IwAR0fshnhS0DU62teul2pixS__yDADnN7jzJU4wtg8jWnJoT8v1jnQ6l5ah0

Τετάρτη 26 Ιουλίου 2023

ΠΑΝΤΑ Η ΚΟΡΗ, ΠΑΝΤΑ Η ΜΑΝΑ ΤΗΣ

 

 

 

                                             Φωτό: ΑΜ

"Πάντα η κόρη, πάντα η μάνα της", το διήγημα-συμμετοχή μου στην περι-συλλογή κειμένων και φωτογραφιών Ο χρόνος που περνά και χάνεται από τις εκδόσεις Παρέμβαση με εισαγωγή της Δήμητρας Καραγιάννη, Κοζάνη 2023.


 

Τρίτη 27 Ιουνίου 2023

 

ΞΑΦΝΙΚΑ



Έργο ζωγραφικής: Εύα Λιγάκη

 

Πέτρα, πλατς

 

Μες στη λίμνη

πέφτει

 

Πετρωμένη πέφτει

βουλιάζει

 

Το κοντέρ έδειχνε εκατό και -

 

Ποια ήταν η τελευταία της σκέψη;

                                  

Στον δρόμο της επιστροφής από την κλινική κάπνιζε συνεχώς, παφ-πουφ, παφ-πουφ, το ’να τσιγάρο πάνω στ’ άλλο. Δεν κάνει πια, της είχε πει ο γιατρός. Δεν υπάρχει πια, έχω ήδη πεθάνει, του απάντησε. Πέθανα μόλις διάβασα τη γνωμάτευση.

 

Ποιος αέρας φυσάει τώρα

και πλέκει φύκια στα μαύρα της μαλλιά;

 

Περιλαμβάνεται στο συλλογικό έργο:  

11 Λογοτέχνες + 23 Εικαστικοί - Πεδία συνάντησης

(ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

ΚΟΥΛΑ ΑΔΑΛΟΓΛΟΥ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ, 

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΙΟΡΔ. ΚΑΡΑΣΑΒΒΑΣ, ΣΟΥΛΗΣ ΛΙΑΚΟΣ, ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΟΥΔΗΣ,  ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΥΛΩΝΑ, 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Γ. ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ, ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΙΓΝΑΤΗΣ ΧΟΥΒΑΡΔΑΣ. 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΒΡΑΑΜ, ΕΛΣΑ ΑΘΑΝΑΣΑΚΗ, ΛΙΛΑ ΒΑΡΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΛΙΑΚΟΥ, ΟΛΓΑ ΓΙΑΜΑ, 

ΣΙΣΣΥ ΓΚΑΜΠΕΣΗ,  ΑΓΓΕΛΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΪΚΗ, ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΛΗ, ΛΥΔΙΑ ΚΑΡΑΜΟΥΤΗ, 

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΤΣΙΑΛΟΥ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ, ΕΥΑ ΛΙΓΑΚΗ, ΟΥΡΑΝΙΑ ΜΑΝΟΥΣΑΡΙΔΟΥ, 

ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΑΝΤΖΟΣ, ΣΟΦΙΑ ΝΑΛΜΠΑΝΤΗ ΜΑΝΟΥΔΗ, ΔΩΡΑ ΜΟΥΡΑΤΙΔΟΥ,  ΕΦΗ ΣΟΦΙΑΝΙΔΟΥ, 

ΕΛΕΝΗ ΣΥΛΙΒΡΙΛΗ, ΜΑΡΙΑ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΟΠΗ ΤΣΙΑΛΟΥ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ, ΜΕΛΕΤΙΝΗ ΤΣΙΛΗ, 

ΧΡΥΣΑ ΦΙΛΙΝΤΑΤΖΗ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΑΡΙΑ ΧΕΙΜΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ)

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Αρώνης, Αλεξάνδρα Μυλωνά

Εργαστήρι Αρχιτεκτονικών και Εικαστικών Εφαρμογών Κωνσταντίνου Αρώνη (σε συνεργασία με τον Ποιητικό Πυρήνα Βέροιας), Θεσσαλονίκη 2017. 

Περισσότερα:  

http://konstantinosaronis.blogspot.com/search/label/%CE%94%CE%A1%CE%91%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%A1%CE%99%CE%9F%CE%A4%CE%97%CE%A4%CE%95%CE%A3

https://faretra.info/2017/10/19/veroiotes-logotechnes-eikastikoi-sindimiourgoun-lefkoma-11-logotechnes-23-eikastikoi/

https://pliroforiodotis.gr/index.php/news/culture-menu/difer-menu/36581-veroia-anoikse-i-avlaia-tis-ekthesis-zografikis-ton-kallitexnon-tou-ergastiriou-aroni

Τρεις παρατηρήσεις και μια ευχή για ένα Ημερολόγιο Δημιουργικής Γραφής

Διονύσης Λεϊμονής, Ημερολόγιο Δημιουργικής Γραφής 

(Γράφημα 2019)

Ημερολόγιο δημιουργικής γραφής image 0 

Το Ημερολόγιο Δημιουργικής Γραφής του Διονύση Λεϊμονή είναι ένα μικρό βιβλίο μεγάλης όμως πρακτικής, καθημερινής αξίας. Είναι ένα εύχρηστο και χρήσιμο εργαλείο για κάθε έναν που αγαπάει το παιχνίδι της ανάγνωσης και της γραφής είτε σε μοναχικές διαδρομές είτε σε συλλογικές πορείες – διακριτό χαρακτηριστικό της εποχής οι συγγραφικές ομάδες με εμψύχωση ή και χωρίς∙ για κάθε γονιό που επιδιώκει να περνάει ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά του, βοηθώντας τα να αγαπήσουν στην πράξη την τέχνη του λόγου∙ για κάθε εκπαιδευτικό που δεν αρκείται στο ΩΠ (Ωρολόγιο Πρόγραμμα) και τους περιορισμούς του, ίσα-ίσα στριμώχνει μετά μανίας τη δημιουργική πραγμάτευση της λογοτεχνίας στις ώρες του, σε σχολικά προγράμματα, λέσχες, σύνολα, ακόμα και στα διαλείμματα – δεν είναι τυχαίο, βέβαια, που ο δημιουργός αυτού του ξεχωριστού ημερολογίου είναι μάχιμος φιλόλογος σε δημόσιο σχολείο.

Περισσότερα στο ΒΟΟΚΙΑ (https://www.bookia.gr/index.php?action=Suggestions&book=243620&fbclid=IwAR35wtTzogfBGvuhgI5UskxA1WlJXpxJFBbhFStaArDgzyOaiqBWcWe5Vws)

 

 Τα μυστικά της (δημιουργικής) γραφής αποκαλύπτει ο συγγραφέας Διονύσης Λεϊμονής: 

 “Η γραφή είναι μια περιπέτεια που τη ζεις ανεξάρτητα από το τί γράφεις. Εγώ έγραφα όχι γιατί ήθελα να γίνω συγγραφέας, αλλά απλώς γιατί μου άρεσε. Έγραφα για μένα, χωρίς να σκέφτομαι ότι κάποιοι θα διαβάσουν αυτό που γράφω. Η γραφή, είναι μια περιπέτεια, μια απόδραση, να ξεπερνάς τις λύπες και τις χαρές. Είναι ένα ταξίδι. Σ’ αυτό το ταξίδι θα έχεις κάποιους φίλους, κάποιους εχθρούς, κάποιους να σε παρακολουθούν” (https://www.politismika.gr/2020/02/15/%CF%84%CE%B1-%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE%CF%82-%CE%B1/)

 

11 Φεβρουαρίου 

Κείμενο: Αλεξάνδρα Μυλωνά, "Ρωγμή" (απόσπασμα του διηγήματος από το βιβλίο Πώς τα πας με την απώλεια;, Οροπέδιο 2019)

  "Ήταν ένα Σάββατο της πρώιμης άνοιξης στη Βέροια, μεσημέρι, σχεδόν τέσσερις η ώρα, με ήλιο δυνατό αλλά και κρύο αψύ. Τα καταστήματα κλειστά, οι δρόμοι στην παλιά την αγορά έρημοι. Έσκυψα στη βρύση δίπλα μου να δροσιστώ,  ένωσα τις χούφτες μου και-

Την είδα να με κοιτάζει αυτή τη φορά μέσα απ’ το νερό, ίδιο είδωλο δικό μου, όταν θα έχει περάσει και για μένα πια ο καιρός.

- Μετάνιωσα που δεν σου το είπα ποτέ.

- Ποιο, μαμά;

- Οι μυγδαλιές ανθίζουν πρώτες.

Ένα, δυο, τρία, πολλά, χιλιάδες, αμέτρητα άσπρα ανθάκια μυγδαλιάς άρχισαν να ξεχύνονται απ’ τον κρουνό, να στροβιλίζονται και να χορεύουν μες στις παλάμες μου κι ύστερα να πέφτουν κάτω, να πλημμυρίζουν το καλντερίμι, να κυλούν προς την Κεντρικής, να αιωρούνται στο φως, να σκαρφαλώνουν στα σπίτια –μεμιάς άνθισε ο τόπος.

Κάπου μακριά τ’ αδέσποτα σκυλιά της πόλης γάβγιζαν αναστατωμένα.

(Οι μυγδαλιές ανθίζουν πρώτες

γιατί ξεγελιούνται από τον ήλιο

γιατί δεν αντέχουν να περιμένουν, βιάζονται να ζήσουν

γιατί κατά βάθος ποθούν τον θάνατο

γιατί θέλουν να τις δει ο περαστικός, να  χαρεί,

να βρει τη δύναμη να συνεχίσει.

Γι’ αυτό, μαμά, ε;)

Άσκηση δημιουργικής γραφής: Πώς τα πας με την απώλεια;

 

Όλη η παρουσίαση του βιβλίου στη Θεσσαλονίκη 

(με τη συμμετοχή μαθητριών του Καλλιτεχνικού Σχολείου Θεσσαλονίκης):

https://www.facebook.com/watch/live/?ref=watch_permalink&v=2481924768734867

Πρόσκληση παρουσίασης στη Θεσσαλονίκη: https://grafima.com.gr/event/%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%af%ce%b1%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bc%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%af%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3/